Bieg na orientacj臋 jest ekscytuj膮c膮 aktywno艣ci膮 na 艣wie偶ym powietrzu, kt贸ra jest odpowiednia dla ludzi w ka偶dym wieku i na ka偶dym poziomie sprawno艣ci fizycznej. Biegi na orientacj臋 stanowi膮 wyzwanie zar贸wno dla umys艂u, jak i dla cia艂a.
Celem biegu jest nawigacja pomi臋dzy punktami kontrolnymi na mapie. Poniewa偶 nie ma zdefiniowanej 艣cie偶ki, umiej臋tno艣ci i przyjemno艣膰 p艂yn膮 z wymy艣lania optymalnego sposobu poruszania si臋. Celem zawod贸w w biegach na orientacj臋 jest uko艅czenie trasy w jak najkr贸tszym czasie.
W jakich miejscach mo偶na uprawia膰 biegi na orientacj臋?

Biegi na orientacj臋 mog膮 by膰 uprawiane wsz臋dzie, od ulic centrum po lasy, parki, wrzosowiska, boiska szkolne i kampusy uniwersyteckie.
Jak zacz膮膰 bieg na orientacj臋?
Dobr膮 praktyk膮 do rozpocz臋cia biegu na orientacj臋 jest skontaktowanie si臋 z lokalnym klubem. Kluby zawieraj膮 porady dla pocz膮tkuj膮cych i m艂odzie偶y, jak r贸wnie偶 informacje o lokalnych i regionalnych wydarzeniach. Cz臋sto organizuj膮 sesje treningowe i inne dzia艂ania, aby zach臋ci膰 nowych uczestnik贸w w ka偶dym wieku i o r贸偶nych umiej臋tno艣ciach.聽
Zobacz r贸wnie偶: po czym mo偶na biega膰
Bieg na orientacj臋 – czego potrzebujesz?
Sprz臋t do bieg贸w na orientacj臋 sk艂ada si臋 zazwyczaj z lekkiego topu. Jako nowicjusz, po prostu ubierz si臋 odpowiednio do aktywno艣ci na zewn膮trz i b膮d藕 przygotowany do biegania lub spacerowania w zale偶no艣ci od 艣rodowiska. Najlepiej jest nosi膰 buty antypo艣lizgowe.聽
Je艣li Twoje pierwsze wydarzenie odbywa si臋 w lesie, musisz zakry膰 swoje nogi. Wi臋kszo艣膰 uwarunkowa艅 miejskich pozwala na noszenie szort贸w. Podczas imprezy b臋dziesz m贸g艂 wypo偶yczy膰 lub wzi膮膰 urz膮dzenie do pomiaru czasu, jak r贸wnie偶 kompas.
Zobacz r贸wnie偶: bieganie z obci膮偶eniem
Bieg na orientacj臋 – zasady

Nie ma takiego samego startu, jak w przypadku wy艣cig贸w. Ka偶dy zawodnik ma sw贸j w艂asny czas startu i mo偶esz i艣膰 sam lub w ma艂ej grupie. Trasa b臋dzie wy艣wietlana na czerwono, z tr贸jk膮tem reprezentuj膮cym start i numerowanymi okr臋gami okre艣laj膮cymi punkty kontrolne, oraz podw贸jnym okr臋giem na ko艅cu.聽
Punkty kontrolne musz膮 by膰 odwiedzane w numerowanej kolejno艣ci. Na „starcie” nale偶y „przebi膰” kontrol臋, co wi膮偶e si臋 z w艂o偶eniem urz膮dzenia do pomiaru czasu do jednostki, kt贸ra uruchamia zegar. Pokazuje to, czy uko艅czy艂e艣 kurs w odpowiedniej kolejno艣ci.
Na mapie znajduje si臋 r贸wnie偶 lista „opis贸w kontroli”. Wskazuj膮 one, co znajduje si臋 w miejscu kontroli, np. zako艅czenie 艣cie偶ki lub naro偶nik ogrodzenia. Ka偶da jednostka punktu kontrolnego b臋dzie mia艂a r贸wnie偶 numer, kt贸ry musisz sprawdzi膰, gdy dotrzesz do punktu.
Zobacz r贸wnie偶: bieganie po cc
Bieg na orientacj臋 – poziomy trudno艣ci
Trasy s膮 oznaczone kolorami, aby wskaza膰 stopie艅 trudno艣ci technicznej i fizycznej. Kursy „Bia艂e”, „呕贸艂te” i „Pomara艅czowe” s膮 przeznaczone dla os贸b ca艂kowicie pocz膮tkuj膮cych. Trasy te s膮 cz臋sto kr贸tkie (do 2.5 km d艂ugo艣ci) i maj膮 punkty kontrolne (pomara艅czowe i bia艂e flagi) w pobli偶u szlak贸w.聽
Zielone, niebieskie, br膮zowe i czarne kursy staj膮 si臋 trudniejsze i d艂u偶sze w miar臋 post臋p贸w i s膮 sugerowane tylko wtedy, gdy masz wi臋ksze do艣wiadczenie. Niekt贸re imprezy wykorzystuj膮 podobnie przyjazny dla u偶ytkownika system, w kt贸rym wybierasz punkty kontrolne do odwiedzenia w ramach limitu czasu.
Zobacz r贸wnie偶: gdzie trzyma膰 telefon podczas biegania
Biegi na orientacj臋 – jak czyta膰 map臋?
Mapy do bieg贸w na orientacj臋 s膮 wyj膮tkowe. S膮 one generowane w wi臋kszej skali ni偶 wi臋kszo艣膰 map i zawieraj膮 niezwykle szczeg贸艂owe informacje na temat topografii reprezentowanej przez r贸偶ne symbole. Nie musisz zna膰 ich od razu, ale znajomo艣膰 symboli dla 艣cie偶ek i tras, 艣cian i ogrodze艅 oraz element贸w wodnych (niebieskich) takich jak strumienie i rowy jest pomocna.
Najwa偶niejsz膮 rzecz膮 dla nowicjusza jest zwr贸cenie uwagi na kolory. Otwarty teren jest oznaczony kolorem 偶贸艂tym, natomiast 艂atwe do przebycia tereny le艣ne – bia艂ym. G臋sty las przedstawiony jest w kolorze bladozielonym. Im g艂臋bsza ziele艅, tym las staje si臋 g臋stszy. Wi臋kszo艣膰 map do bieg贸w na orientacj臋 posiada dok艂adn膮 legend臋, kt贸ra pomo偶e Ci w zrozumieniu mapy.
Biegi na orientacj臋 – troch臋 historii

Skandynawia jest miejscem narodzin bieg贸w na orientacj臋. Istnieje tam ugruntowana, wielowiekowa tradycja bieg贸w na orientacj臋. 31 pa藕dziernika 1897 roku w Bergen w Norwegii przeprowadzono inauguracyjny turniej. Trasa liczy艂a 19,5 kilometra, a po drodze znajdowa艂y si臋 trzy punkty kontrolne.聽
Peder Fossum wygra艂 turniej pokonuj膮c dystans w 1 godzin臋, 47 minut i 7 sekund. Biegi na orientacj臋 znacznie si臋 rozwin臋艂y od czasu pierwszych zawod贸w, jednak podstawowe koncepcje nie uleg艂y zmianie. Pocz膮tkowo zadaniem uczestnika by艂o znalezienie punkt贸w za pomoc膮 kompasu. W przesz艂o艣ci dystanse do przebiegni臋cia by艂y d艂u偶sze ni偶 obecnie, a w zawodach bra艂 udzia艂 personel wojskowy.
Orientacja biegowa sta艂a si臋 w XX wieku dyscyplin膮 cywiln膮. Turniej przeprowadzony pod Sztokholmem w 1918 roku przyci膮gn膮艂 a偶 220 zawodnik贸w. Z kolei pierwszy mi臋dzynarodowy turniej zosta艂 przeprowadzony w 1932 roku pomi臋dzy Norwegi膮 a Szwecj膮. W kolejnych latach sport ten rozprzestrzeni艂 si臋 na Finlandi臋, Szwajcari臋 i Zwi膮zek Radziecki. Nast臋pnie poza Skandynawi膮, czyli w narodach Europy 艢rodkowej, ale tak偶e w Azji, Ameryce P贸艂nocnej, Australii i Nowej Zelandii, w latach 40. i 50.
Orienteering jest szczeg贸lnie popularne w krajach skandynawskich i Szwajcarii. Pocz膮tkowo zawody odbywa艂y si臋 co dwa lata, a od 2003 roku odbywaj膮 si臋 co roku. Mistrzostwa 艢wiata Junior贸w odbywaj膮 si臋 w po艂膮czeniu z Mistrzostwami 艢wiata Senior贸w.
Zobacz r贸wnie偶: ile po jedzeniu mo偶na biega膰